Cztery typy problemów

Menedżerowie nie mają do czynienia z problemami wzajemnie niezależnymi, lecz z dynamicznymi sytuacjami obejmującymi złożone systemy zmiennych i wzajemnie powiązanych problemów. Sytuacje takie nazywam bałaganem. Menedżerowie nie rozwiązują problemów, oni zarządzają bałaganem.

Oto co Russel Ackoff (amerykański badacz teorii organizacji) miał do powiedzenia w sprawie podejmowania problemów w złożonych systemach. Zarządzamy bałaganem! Do bałaganu właśnie odnosi się Art Smalley w swojej książce „Cztery typy problemów i sposoby ich rozwiązywania. Od usuwania usterek do wprowadzania innowacji”.

Najwięcej problemów ma ten, kto twierdzi, że nie ma żadnych problemów.

powiedział kiedyś Taiichi Ohno. I dziś większość z nas zdaje sobie sprawę, że ciągłe rozwiązywanie problemów jest cechą uczącej się organizacji. Bez problemów nie ma rozwoju, a każde zakłócenie w naszym procesie jest przyczynkiem do podjęcia wysiłku jego doskonalenia.

Zaproponowany w książce podział rozwiązywania problemów na cztery kategorie udowadnia, że tak nielubiany problem wcale nie jest zły. Może przecież prowadzić do innowacji! A na co dzień pomaga nam utrzymywać w ryzach nasze standardy – obserwacja problemów oraz ich eliminowanie prowadzi do stabilizacji w przebiegu procesów.

Według A. Smalley’a wyróżniamy cztery sposoby (typy) rozwiązywania problemów:

Usuwanie usterek

Reaktywne rozwiązywanie problemu oparte na szybkiej reakcji i zajęciu się bezpośrednio widocznymi symptomami jakiegoś problemu. Przynosi natychmiastową ulgę i łagodzi problem, na ogół jednak nie sięga do rzeczywistej przyczyny źródłowej problemu oraz może wymuszać konieczność stałego zwalczania objawów.

Eliminowanie odchylenia od standardu

Ustrukturyzowane rozwiązywanie problemów obejmujące określenie problemu, ustalenie celu, analizę przyczyny źródłowej, zastosowanie środków zaradczych, kontrolę, ustalenie standardów i działania następcze. Wszystko to ma na calu zapobieżenie nawrotom problemu poprzez wyeliminowanie jego fundamentalnych przyczyn.

Osiąganie nowego stanu docelowego

Ciągłe doskonalenie (kaizen) wykraczające poza obecne poziomy czy standardy wyników. Zmierza do systemowego eliminowania marnotrawstwa, przeciążeń, nierównomierności i innych problemów. Może wykorzystywać istniejące już metody na nowe, twórcze sposoby w celu uzyskania większej wartości lub sprawności zbliżającej się do stanu docelowego.

Wprowadzanie innowacji

Oparte na kreatywności, zdolności syntetyzowania i umiejętności wykorzystywania szans. Zmierza do odkrycia nowych problemów, ich rozwiązań oraz stwarzanych przez nie możliwości sposobami wcześniej niedostrzeganymi. Wyznacza nowe normy prowadzące często do radykalnych usprawnień i niespodziewanych produktów, procesów, systemów lub wartości dla klienta, które wykraczają znacznie poza obecne poziomy osiągnięć.

Wszystkie cztery można zilustrować na jednym obrazku:

W książce, zanim przejdziemy do części poradnikowej, otrzymujemy solidną dawkę historii. Autor przeprowadza nas przez rozwój współczesnych koncepcji rozwiązywania problemów. Od końca XIX w. (Vilferdo Pareto) po lata współczesne (SixSigma, Design Thinking czy TRIZ).

A co konkretnie należy zrobić, aby rozwiązać problem konkretnego typu? Jakich narzędzi użyć na poszczególnych etapach rozwiązywania problemów? A także co z rozwiązywaniem problemów ma bycie jak wojownik Benkei, dowiecie się z lektury „Czterech typów problemów…”. Książka bardzo szczegółowo prowadzi przez kolejne metody. Podaje przykłady i jest bogato ilustrowana wykresami oraz zestawieniami.

Ponadto, prezentuje metodę oceny ogólnych zdolności organizacji do rozwiązywania problemów, a następnie zdolności szczegółowych wymaganych kolejno przez wszystkie cztery sposoby rozwiązywania problemów. Przedstawiona w niej macierz oceny umożliwia sprawdzenie postępów i poprawy w zakresie tych zdolności.

tytuł: „Cztery typy problemów i sposoby ich rozwiązywania. Od usuwania usterek do wprowadzania innowacji”
autor: Art Smalley
wydawca: Wydawnictwo Lean Enterprise Institute Polska
rok wydania: 2018