Jak zrozumieć i wdrożyć ciągłe doskonalenie w każdej organizacji

"Ta kultura opiera się na dwóch filarach: na dyscyplinie podążania ścieżką ciągłego rozwiązywania problemów i samodoskonalenia oraz na poczuciu odpowiedzialności wobec standardów pracy, innych pracowników, celów firmy oraz doświadczenia klienta".

To cytat z najnowszej książki wydanej nakładem Wydawnictwa Lean Enterprise Institute, pozycji, której nie może zabraknąć w biblioteczce żadnego leanowca. Powód jest prosty: bez uwzględnienia aspektu zaangażowania pracowników nie ma szans na powodzenie leanowych projektów. Zabieramy się więc do lektury!

Przed nami „Droga Toyoty do angażowania pracowników. Jak zrozumieć i wdrożyć ciągłe doskonalenie w każdej organizacji” autorstwa Tracey Richardson i Ernie Richardson. Oboje autorzy spędzili ponad 25 lat w strukturach Toyoty. Oznacza to, że z pierwszej ręki otrzymujemy wzór na zaangażowanie, zgodnie z oryginalnym tytułem „The Toyota Engagement Equation”. I faktycznie, jest to przewodnik pozwalający wdrożyć znany z Toyoty sposób myślenia.

I nie jest to żadna gra słów – otrzymujemy rzeczywiście równanie:

GTS6 + E3 = DNA

Hmmm… co ono dokładnie oznacza, pozostawię Wam do odkrycia podczas lektury książki. Wspomnę jedynie, że jest w nim znane zapewne wszystkim leanowcom powiedzenie dotyczące kaizen: wszyscy zaangażowani codziennie – resztę odkryjcie sami.

Książka w swojej pierwszej części przeprowadza nas przez historię, w jaki sposób Toyota budowała swoją kulturę pracy w jednym ze swoich amerykańskich zakładów. Rzecz dzieje się w latach ’80 ubiegłego wieku, a bohaterami powieści są sami autorzy książki. Poznajemy ich karierę w firmie zaczynając od procesu rekrutacji, który znacząco różni się od tego, do czego przyzwyczajeni byli Amerykanie.

Toyota podczas zatrudniania nowych pracowników bada ich predyspozycje w kierunku kilku kluczowych kompetencji: umiejętności słuchania, umiejętności rozwiązywania problemów, umiejętności pracy zespołowej, inicjatywy oraz przywództwa. „Wydaje mi się, że podstawą tego wszystkiego było założenie, iż nigdy nie będziemy specjalistami i fachowcami „od wszystkiego”, toteż musimy być w stanie ciągle się uczyć – wspomina Tracey.

Początki jej pracy w zakładzie Toyoty to wykonywanie bardzo konkretnych, pojedynczych zadań produkcyjnych w sposób standaryzowany. Kolejnym krokiem było wykonywanie wielu zadań jednocześnie. Postępy w nauce monitorowane były w znanej nam dziś powszechnie matrycy kwalifikacji pracowników.

Matryca kompetencji – przykład jednego z wielu praktycznych narzędzi przedstawionych w książce.

Autorzy opisują swoje relacje z japońskimi trenerami, którzy przed przystąpieniem do wykonywania nowych czynności objaśniali im „co?„, „jak?” i „dlaczego?„. Brzmi znajomo? Oczywiście, to przecież amerykańskie TWI (Training Within Industry) opracowane w czasie II Wojny Światowej na potrzeby adaptacji niewykwalifikowanej siły roboczej do pracy w przemyśle zbrojeniowym. O ironio, Japończycy uczyli Amerykanów według TWI!

Kolejne kroki rozwoju pracowniczego to praca z wartościami, zwanymi Drogą Toyoty, którymi są:

  • -> idź i zobacz
  • -> praca zespołowa
  • -> wyzwanie
  • -> ciągłe doskonalenie
  • -> szacunek dla ludzi

I tak dalej, krok po kroku przechodzimy przez cały proces kształtowania postaw oraz nabywania umiejętności niezbędnych do funkcjonowania w środowisku Toyoty. Poznajemy standaryzację i rozwiązywanie problemów. Później przechodzimy do kaizen, aby w końcu uczyć się przywództwa. Rozwijamy się wraz z naszymi bohaterami, poznając każdy element w szczegółach. I, co ważne, jego praktyczne zastosowanie.

Część druga książki to szczegółowy opis sześciu elementów rozwiązywania problemów, które składają się na pierwszą połowę przytoczonego wzoru DNA. W części trzeciej autorzy koncentrują się na kwestiach związanych z zaangażowaniem, stanowiących drugą część wzoru.

Książka jest poradnikiem, który uważam za pozycję obowiązkową dla każdego – nie tylko leanowca. Zamieszczone w niej rady będą szczególnie cenne dla świeżo upieczonych liderów, kierowników czy dyrektorów. Pozwolą spojrzeć na angażowanie pracowników z perspektywy metod sprawdzonych na przestrzeni kilku ostatnich dziesięcioleci. I nie ma wątpliwości – one są skuteczne, ale wymagają zaangażowania przede wszystkim ze strony przełożonych.

tytuł: „Droga Toyoty do angażowania pracowników. Jak zrozumieć i wdrożyć ciągłe doskonalenie w każdej organizacji”
autor: Tracey Richardson, Ernie Richardson
wydawca: Wydawnictwo Lean Enterprise Institute Polska
rok wydania: 2018